ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΡΑΓΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ; - Γράφει η Χριστίνα Κόνιαρη

Ο Άγιος Βασίλης κατέχει μια ξεχωριστή θέση στον κόσμο των παιδιών και των ενηλίκων. Εκατομμύρια παιδάκια κάθε χρόνο τις Άγιες μέρες των Χριστουγέννων περιμένουν τον Άγιο Βασίλη με μεγάλη ανυπομονησία και χαρά. Αυτόν τον όμορφο, χαμογελαστό γεροντάκο με την κόκκινη στολή του και τα άσπρα μεγάλα και μακριά γένια του. Με ένα έλκηθρο το οποίο σέρνουν οι τάρανδοι του, ταξιδεύει μέσα σε μια νύχτα σε ολόκληρο τον κόσμο και μοιράζει δώρα από τον μεγάλο και γεμάτο σάκο του, που χωράει μέσα δώρα για όλα τα παιδιά του κόσμου ανεξάρτητα από την φυλή και την εθνικότητα.

Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο για ένα παιδί από το να αντιλαμβάνεται ότι το γράμμα που έγραψε στον Άγιο Βασίλη έφτασε στον προορισμό του, και το δώρο που ζήτησε είναι κάτω από το δέντρο. Δεν υπάρχει πιο όμορφο συναίσθημα να το βλέπεις να τρέχει προς το Χριστουγεννιάτικο δέντρο το πρωί των Χριστουγέννων, να κάθεται μπροστά να αντικρίζει το δώρο του και το προσωπάκι του να φωτίζεται από τα λαμπιόνια του δέντρου και από χαρά.

Με διαφορετικό όνομα σε κάθε γωνιά της γης, ο Άγιος Βασίλης είναι πάντα εκεί, γιατί οι Αμερικάνοι στέλνουν γράμμα στον Santa Claus, οι Άγγλοι στον Father Christmas, οι Γάλλοι στον Pere Noel, οι Σκανδιναβοί στον Julemant, οι Φιλανδοί στον Joulupukki, και έτσι διαβάζοντας όλα τα γράμματα και καταλαβαίνοντας όλες τις γλώσσες, αναλαμβάνει να κάνει τα όνειρα των παιδιών πραγματικότητα και να αγγίξει τις ψυχούλες τους με τον δικό του μαγικό τρόπο.

       Ο Άγιος Βασίλης αποτελεί για τα παιδιά ένα μυστήριο, συχνές ερωτήσεις που κάνουν στους γονείς είναι οι εξής:

Που μένει ο Άγιος Βασίλης;

Πως χωράει από την καμινάδα αφού είναι τόσο χοντρός;

Πως θα βρει το σπίτι μου για να μου φέρει το δώρο μου;

Το μυστήριο αυτό εξιτάρει περισσότερο τα παιδιά, όμως αυτό που το κρατάει σε εγρήγορση και αυξάνει την ανυπομονησία τους είναι το αν έλαβε το γράμμα ο Άγιος Βασίλης, αν μπόρεσε να φτιάξει το δώρο που του ζήτησε, αν χωράει στο σάκο μαζί με τα άλλα δώρα, έχει μια ανησυχία μήπως ξεχάσει ο Άγιος Βασίλης το δικό του δώρο. Επίσης, έχει περιέργεια να μάθει πόσο μεγάλο σάκο έχει ο Άγιος Βασίλης και πως θυμάται τι του έχει ζητήσει κάθε παιδάκι. Τέτοιου είδους ερωτήματα παίρνουν περίεργες διαστάσεις στο παιδικό μυαλουδάκι και έτσι
οι γονείς προκειμένου να δώσουν απαντήσεις πλάθουν τον μύθο γύρω από τον Άγιο Βασίλη ακόμα μεγαλύτερο.

Συνήθως τα παιδιά δέχονται τα πρώτα δείγματα αμφισβήτησης της ύπαρξης του Άγιου Βασίλη με την έναρξη της σχολικής ζωής και της καθημερινής συναναστροφής με άλλα παιδιά. Στην ηλικία των 7 ετών περίπου τα παιδιά αρχίζουν να υποψιάζονται ότι μπορεί ο Άγιος Βασίλης να μην υπάρχει, ίσως κάποιος καλοθελητής αποκάλυψε την αλήθεια ή η λογική του άρχισε να διακρίνει κενά που του είναι αδύνατον να καλύψει και έτσι επικρατεί γενικότερα μια σύγχυση στο μυαλό του παιδιού. Καλό θα ήταν να μην προσπαθήσουμε να χαλάσουμε το όνειρο και την φαντασίωση γιατί η φαντασία είναι ένα φυσιολογικό μέρος της ανάπτυξης και βοηθά στην ανάπτυξη δημιουργικών μυαλών. Ο Άγιος Βασίλης είναι για αυτά ένα πρόσωπο που τα αγαπάει, δεν τα ξεχνάει και τα επιβραβεύει με το δώρο που ζητάνε όταν είναι καλά παιδιά. Ο Άγιος Βασίλης μαθαίνει στα παιδιά την έννοια του ΄΄μοιράζομαι΄΄, ο ίδιος φτιάχνει δώρα και δεν τα κρατάει για τον εαυτό του αλλά τα μοιράζει σε όλα τα παιδιά. Και μετά το ΄΄μοιράζομαι΄΄ έρχεται το ΄΄νοιάζομαι΄΄, σε πολλά γράμματα παρατηρούμε ότι τα παιδιά αφού ζητήσουν το δώρο τους θα συμπεριλάβουν στο γράμμα είτε τα αδερφάκια τους είτε τους φίλους τους και θα ζητήσουν δώρα και για αυτούς. Έτσι λοιπόν, η ανακάλυψη ότι δεν υπάρχει ο Άγιος Βασίλης θα τα γεμίσει με απορία και θλίψη.

Όταν έρθει η στιγμή να απαντήσουμε στην ερώτηση ΄΄Αλήθεια δεν υπάρχει ο Άγιος Βασίλης;΄΄, η απάντηση που θα δώσουμε δεν μπορεί να είναι ένα ξερό ΄΄Όχι, δεν υπάρχει΄΄, γιατί έτσι γκρεμίζουμε το φανταστικό κόσμο του, που εμείς είχαμε φτιάξει. Απαντώντας όχι στο παιδί μπορεί να του λέμε την αλήθεια γιατί δεν είναι σωστό να λέμε ψέματα, αλλά είναι μια αλήθεια που θα πονέσει το παιδί και ίσως στα μάτια του φανούμε κακοί. Είναι πολύ δύσκολο για το παιδί να συνειδητοποιήσει ξαφνικά ότι Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει γιατί θα ήθελε πάρα πολύ να υπάρχει, όπως άλλωστε και όλοι εμείς οι ενήλικες, πόσο θα θέλαμε να βρούμε κάτω από το δέντρο ένα δώρο; Κυρίως τώρα στην εποχή της κρίσης. Η αποδοχή της μη ύπαρξης του Άγιου Βασίλη είναι ανάμεσα σε πολλά άλλα, ένα ακόμη βήμα του παιδιού προς την ωρίμανση, χωρίς όμως να χάνει την παιδικότητά του.

Κάθε γονιός θα πρέπει να καταφύγει σε διαφορετικό τρόπο για να απαντήσει στην ερώτηση αυτή, χωρίς να πληγώσει την ευαισθησία του αλλά και χωρίς να προσβάλλει την νοημοσύνη του. Γενικότερα δυστυχώς δεν υπάρχει μια σαφής απάντηση για την συγκεκριμένη ερώτηση, στα παιδιά εξηγούμε αυτά που μπορούν να καταλάβουν ανάλογα με την ηλικία τους.

Πολλές φορές όμως τα παιδιά μας φέρνουν σε δύσκολη θέση και δεν ξέρουμε τι να απαντήσουμε στις ερωτήσεις τους.

Συνήθως ρωτάνε:

·         Πως θα προλάβει ο Άγιος Βασίλης να μοιράσει τόσα πολλά δώρα σε μία νύχτα;
Όλες οι χώρες δεν έχουν την ίδια ώρα μεταξύ τους και έτσι ο Άγιος Βασίλης έχει περισσότερες ώρες από ότι νομίζουμε για να παραδώσει τα δώρα σε όλα τα παιδάκια.
·         Πως χωράνε όλα τα δώρα στον σάκο του;
Ο Άγιος Βασίλης έχει πολλές αποθήκες γεμάτες με δώρα και όταν ο σάκος του αδειάζει, οι βοηθοί του που είναι τα ξωτικά τον ξαναγεμίζουν.
·         Από πού ξέρει ο Άγιος Βασίλης αν ήμουν καλό παιδάκι;

Οι βοηθοί του, τα ξωτικά δεν κλείνουν μάτι και εργάζονται σκληρά όλο τον χρόνο. Του δίνουν μια λίστα με τα ονόματα όλων των παιδιών που ήταν ήσυχα και ακούγανε τους γονείς τους και μια λίστα με τα παιδάκια που ήταν άτακτα και ζωηρά.

Έθιμα ανά τον κόσμο, σε κάποιες χώρες τα παιδάκια αφήνουν δώρα για τον Άγιο Βασίλη κάτω από το δέντρο πριν κοιμηθούν. Σύμφωνα με την παράδοση στον Καναδά αφήνουν ένα ποτήρι γάλα και ένα πιάτο με κουλουράκια. Στη Μεγάλη Βρετανία και στην Αυστραλία του αφήνουν ένα ποτήρι λικέρ και κιμαδόπιτα. Στη Σουηδία τα παιδιά αφήνουν χυλό από ρύζι. Στην Ιρλανδία, συνηθίζεται να του αφήνουν μαύρη μπύρα ή γάλα μαζί με χριστουγεννιάτικη πουτίγκα. Έτσι ο Άγιος Βασίλης παίρνει ενέργεια και δύναμη να συνεχίσει το ταξίδι του σε όλο τον κόσμο και να μοιράσει σε όλα τα παιδιά το δώρο τους.

Κλείνοντας να σας πω ότι εγώ αν και ενήλικη εξακολουθώ να πιστεύω στον Άγιο Βασίλη, γιατί δεν υπάρχει πιο όμορφη, ζεστή και χαρούμενη παιδική ανάμνηση. Ας αφήσουμε λοιπόν τα παιδιά να ζήσουν τη μαγεία των Χριστουγέννων, περιμένοντας τον Άγιο Βασίλη.        

Όσο υπάρχει αγάπη, φαντασία και ελπίδα για το απίθανο, υπάρχει και Άγιος Βασίλης.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΒΑΣΙΛΗ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΝΑ ΤΡΙΙΧΡΟΝΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ ΜΟΥ ΖΗΤΗΣΕ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΩΝ.  ΚΟΝΙΑΡΗ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ