«Εθισμός στο διαδίκτυο» | ΜΕΡΟΣ Β’ | Αιτίες Εθισμού. Ο ρόλος των γονέων στην αντιμετώπιση του φαινομένου. - Γράφει η Ελένη Αλεξανδρίδου

«Εθισμός στο διαδίκτυο»

ΜΕΡΟΣ Β’

Αιτίες Εθισμού

Ρόλος των γονέων στην αντιμετώπιση του φαινομένου

Γιατί ένα παιδί καταφεύγει στο διαδίκτυο; 

Υπάρχουν αιτίες πίσω από αυτό το φαινόμενο;

Συνήθως ο νέος βλέπει τη χρήση του διαδικτύου ως μια περιστασιακή ενασχόληση και όχι ως μία ενασχόληση που μέσω της κατάχρησης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό εθισμό. 

Υπάρχουν, όμως, κάποιοι παράγοντες που μπορούν να λειτουργήσουν ως αιτίες για τον εθισμό του.

• Αρχικά, το ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ όταν αυτό είναι δυσλειτουργικό: Πιο αναλυτικά αναφερόμαστε είτε σε ένα  συγκρουσιακό περιβάλλον όπου το παιδί για να μη συμμετέχει στις συγκρούσεις μεταξύ των γονέων του, απέχει και απομονώνεται, είτε σε ένα τελείως αδιάφορο οικογενειακό περιβάλλον όπου οι  γονείς είναι απόντες και το παιδί ψάχνει άλλες διεξόδους για να καλύψει τα συναισθηματικά κενά του.
• Επίσης, ο ίδιος ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα του παιδιού μπορεί να λειτουργήσει ως αιτία για τον εθισμό του. Για παράδειγμα, η ΕΛΛΕΙΨΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ, η ΧΑΜΗΛΗ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ & ΕΣΩΣΤΡΕΦΙΑ, η έλλειψη ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΣΤΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ οδηγούν το νέο στην: Αδυναμία σύναψης διαπροσωπικών σχέσεων και φυγή στις «εικονικές» σχέσεις, αλλά και στην Αδυναμία ανάληψης φυσικών (συμμετοχικών) ρόλων (π.χ. στο σχολείο) και φυγή στους «εικονικούς» ρόλους. ΟΛΑ αυτά ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΙΑΣ!
• ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΟΥ: Δημιουργία μιας ιδανικής κατάστασης > ο νέος εξερευνάει  διάφορες πτυχές του εαυτού του χωρίς περιορισμούς. Δεν υπάρχουν συνέπειες και απόρριψη στο διαδίκτυο – καλύπτεται από ανωνυμία > ο νέος λέει ψέματα (ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ) π.χ.  για την ηλικία του, για την εξωτερική του εμφάνιση, για την κοινωνική του θέση, για το εκπαιδευτικό – μορφωτικού του επίπεδο κ.ά.
• ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ: κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, κοινωνική φοβία, διαταραχές προσωπικότητας κ.ά.
• ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (παρασύρει το νέο): πολλές δυνατότητες > π.χ. ηλεκτρονικά παιχνίδια, συνεχής ενημέρωση, δωρεάν επικοινωνία κ.ά.

Τι θα μπορούσαν να κάνουν οι γονείς για να αποφύγουν τον εθισμό του παιδιού τους με το διαδίκτυο; Πως θα το βοηθήσουν;

• Δεν πρέπει να απαγορεύουν στα παιδιά την χρήση του διαδικτύου.
• Θέσπιση «οικογενειακών» κανόνων στη χρήση του υπολογιστή και του διαδικτύου: Οι κανόνες πρέπει  να γραφτούν με την σύμφωνη γνώμη γονέων – παιδιών > συζητάμε (ανταλλάσσουμε απόψεις) – συντάσσουμε – ακολουθούμε. Οι κανόνες και οι συνέπειες στην μη εφαρμογή τους δεν πρέπει να είναι υπερβολικοί και αυστηροί > να μην καταπιέζουν τα παιδιά. Να εξηγούνται οι λόγοι επιβολής των κανόνων. Οι γονείς οφείλουν να ακολουθούν και οι ίδιοι πιστά τους κανόνες > να λειτουργήσουν ως πρότυπα για τα παιδιά (μίμηση). Π.χ. προτεινόμενος καθημερινός χρόνος έως 2 ώρες (σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία).
• Το μεγαλύτερο εμπόδιο στη διαχείριση της κατάστασης είναι ο «τεχνολογικός αναλφαβητισμός» των γονέων > γονείς που δεν μπορούν να ελέγξουν τα παιδιά τους γιατί δε γνωρίζουν το πώς (ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ). Πρέπει οι ίδιοι οι γονείς να μάθουν να χειρίζονται τον Η/Υ και το διαδίκτυο. ≠ Οι γονείς μπορούν να αφιερώνουν χρόνο μαζί με τα παιδιά τους σε δημιουργικές – εκπαιδευτικές δραστηριότητες που σχετίζονται με το διαδίκτυο:
• Να εκπαιδεύουν τα παιδιά με στόχο την υγιή χρήση του.
• Να λύνουν τις απορίες τους – να μην αφήνουν περιθώρια μη  κατανόησης > ανοιχτή επικοινωνία: οι γονείς θα λύνουν τις απορίες των παιδιών.
• Να ενημερώνονται από τα παιδιά για τις σελίδες που αυτά επισκέπτονται, τα άτομα με τα οποία συνομιλούν, τις πληροφορίες που ανταλλάσσουν κ.ά.
• Να δείξουν στα παιδιά πως γνωρίζουν περισσότερα, αλλά να αποφεύγουν την ισχυρή επίδειξη ανωτερότητας, για να μην οδηγήσουν τελικά τα παιδιά στην εξερεύνηση του διαδικτύου σύμφωνα με την δική τους περιέργεια.
• Ωθούμε τα παιδιά σε κοινωνικές, πολιτιστικές, αθλητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, να βρίσκουν καινούργια χόμπι > κοινωνική και διαπροσωπική επαφή – δημιουργικός τρόπος ζωής. Αλλά και καθιέρωση «οικογενειακών δραστηριοτήτων».
• Αφιερώνουμε χρόνο στα παιδιά μας > το διαδίκτυο δεν αντικαθιστά τη δική μας παρουσία. Τα ενθαρρύνουμε να είναι να είναι ο πραγματικός εαυτός τους και να μην χρειάζεται να προσποιούνται κάποιον άλλον (εικονικοί – διαδικτυακοί ρόλοι).
• Ο Η/Υ πρέπει να τοποθετείται σε δωμάτιο κοινής χρήσης από την οικογένεια και ποτέ στο δωμάτιο των παιδιών > το παιδί δεν απομονώνεται – ο γονέας έχει τον έλεγχο.
• Να εγκαθιστούν ειδικά Προγράμματα Ελέγχου στους Η/Υ: Αποφυγή πρόσβασης σε συγκεκριμένες σελίδες (αποκλεισμός σελίδων) & Οριοθέτηση του χρόνου παραμονής στο διαδίκτυο.
• Να μην χρησιμοποιούμε την πρόσβαση το διαδίκτυο ως μορφή επιβράβευσης μιας καλής – επιθυμητής συμπεριφοράς του παιδιού. ≠ Αλλά μπορούμε να απαγορεύουμε τη χρήση του σαν μορφή τιμωρίας > μείωση του χρόνου παραμονής.
• Να βοηθήσουμε τα παιδιά να έχουν αυτοέλεγχο και αυτοπειθαρχία στη χρήση του διαδικτύου.
• Ενημέρωση παιδιών – ακόμη και των μικρών σε ηλικία – για την ύπαρξη του φαινομένου του Εθισμού στο διαδίκτυο και των συνεπειών του.
• Υπενθυμίζουμε στα παιδιά πως το χρόνο που ξοδεύουν στο διαδίκτυο, θα μπορούσαν να τον αφιερώσουν στην οικογένεια, στους φίλους, στο διάβασμα και στην ξεκούραση τους.

Ελένη Α. Αλεξανδρίδου

Φιλόλογος

Πτυχιούχος Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας  Ιωαννίνων

Ειδίκευση στον Τομέα της Παιδαγωγικής Επιστήμης

Κάτοχος Πιστοποίησης Επάρκειας Γνώσης της Γραφής Braille

Κάτοχος βεβαίωσης 1^ου Επιπέδου Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας

www.filologosonline.gr

 e-mail: filologosonline.gr@gmail.com