Πότε λέει ένα παιδί ψέματα; - Γράφει η Ελένη Αλεξανδρίδου

Είναι το παιδί μου πραγματικά άρρωστο ή μήπως προσποιείται προκειμένου να μείνει στο κρεβάτι κι έτσι να γλιτώσει το σχολείο;  Αυτού του είδους η αντίδραση είναι πολύ γνωστή σε όλους και  μάλιστα έχει και ένα επίσημο όνομα "σύνδρομο της αποφυγής του σχολείου". Πώς όμως μπορεί να ξεχωρίσει ο γονιός εάν πρόκειται για πραγματική αρρώστια ή

για εκδηλώσεις άγχους και στρες; Αν η απάντηση του γιατρού στα συχνά ερωτήματα περί ασθένειας του παιδιού είναι αρνητική και μια παρόμοια αδιαθεσία έχει εμφανιστεί και άλλες φορές στο παρελθόν και μάλιστα τυχαίνει να συμπίπτει με καταστάσεις οι οποίες δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστες (πχ, σχολείο, διαγώνισμα, διάβασμα), τότε αυτό που συμβαίνει στο παιδί είναι μια αντίδραση άγχους σε μια κατάσταση την οποία βιώνει ως αρνητική.  Με άλλα λόγια το παιδί δε λέει απαραιτήτως ψέματα, με την έννοια ότι επινοεί κάτι, γνωρίζει ότι δεν είναι αληθινό αλλά παρ' όλα αυτά το λέει για δικό του όφελος.  Στην παιδική ηλικία, πολλά παιδιά έχουν δυσκολία ν' αποχωριστούν τους γονείς τους και τη σιγουριά και ασφάλεια του σπιτιού τους. Αυτό το επιτείνεται από κάποιο συγκεκριμένο γεγονός, όπως για παράδειγμα ότι θεωρεί κάποιον δάσκαλο κακό ή αυστηρό ή κάποιον συμμαθητή ιδιαίτερα εχθρικό. Στην εφηβεία, πάλι, η ψυχοσύνθεση του εφήβου και η αλλαγή διάθεσης και στάσης τον επηρεάζουν. Εάν μάλιστα υπάρχει και κάποια προβλήματα με τους συνομήλικους, το πρόβλημα αποφυγής του σχολείου εντείνεται.

Τι πρέπει να κάνει όμως ο γονιός; Καταρχήν, ο γονιός δεν θα πρέπει να πέσει στην παγίδα της λύπησης και να γίνει συνεργός του παιδιού. Βεβαίως και θα πρέπει να ελέγξει την εγκυρότητα των συμπτωμάτων του παιδιού, αλλά όταν διαπιστώσει ότι πρόκειται για ψυχοσωματική εκδήλωση δεν θα πρέπει να συνεχίσει το θέατρο και να επιτρέψει στο παιδί να παραμείνει στο σπίτι και να μην πάει στο σχολείο. Ωστόσο, αυτό που έχει τεράστια σημασία είναι ο τρόπος με τον οποίο ο γονιός θα προσεγγίσει το παιδί και θα το βοηθήσει να ξεπεράσει το πρόβλημα. Προφανώς, το να το μαλώσει, να το διασύρει λεκτικά επισημαίνοντάς του ότι λέει ψέματα, το να το γελοιοποιήσει ή να προσπαθήσει δια της βίας να το σύρει έξω από το κρεβάτι του δεν λύνουν το πρόβλημα, αλλά, αντίθετα, το μεγεθύνουν. Θα πρέπει να γίνει μια εκ βαθέων συζήτηση γονέα- παιδιού  με πνοή αγάπης και κατανόησης  για τα θέματα που το ανησυχούν. Το σημαντικότερο όμως όλων είναι ότι οι ενήλικες θα πρέπει να κατανοήσουν και να συμμεριστούν το άγχος του παιδιού και όχι να προσπαθήσουν να το ακυρώσουν ή να το μειώσουν λέγοντάς του ότι μεγάλωσε και δεν πρέπει ν’ ανησυχεί. Στο ακραίο σημείο όμως όπου το άγχος επιμένει ή εκδηλώνεται έντονα ή σε πολλούς τομείς της ζωής, η σωστότερη αντιμετώπιση είναι μέσα από τη δουλειά των γονιών και του παιδιού με ψυχολόγο.