«Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες» - Γράφει η Ελένη Αλεξανδρίδου

«Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες»

Περίπου το 12-15% του μαθητικού πληθυσμού εκδηλώνει κάποια μορφή μαθησιακής δυσκολίας κατά τη διάρκεια της σχολικής του πορείας. Με τον όρο «Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες» ορίζουμε μία κατάσταση με διαφορετικά χαρακτηριστικά – συμπτώματα ανά ηλικία. Οφείλουμε να την διακρίνουμε από τον ευρύτερο όρο «Σχολικές Δυσκολίες» που μπορεί να αφορά αισθητηριακά προβλήματα, προβλήματα διαχείρισης της γλώσσας, οικογενειακά προβλήματα (π.χ. διαζύγιο, θάνατος) που επηρεάζουν την σχολική επίδοση κ.ά.

Γενικά χαρακτηριστικά – ενδείξεις παιδιών με Ε.Μ.Δ.:

• «αδικαιολόγητη» δυσκολία σε κάποιους μαθησιακούς τομείς,
• δυσκολία επεξεργασίας συγκεκριμένων πληροφοριών ή τομέων (θετικές, θεωρητικές επιστήμες),
• η «τυπική – παραδοσιακή» διδασκαλία και η επανάληψη δε λειτουργούν στο παιδί,
• δεν υπάρχει κανένα νοητικό, οργανικό ή νευρολογικό πρόβλημα,
• η μαθησιακή του συμπεριφορά αλλάζει από ηλικία σε ηλικία.

Μορφές – Τύποι Ε.Μ.Δ.:

• Δυσλεξία,
• Δυσκολία στη Γραφή,
• Δυσκολία στην Ορθογραφία,
• Δυσκολία στα Μαθηματικά,
• Ειδική Διαταραχή του Λόγου (ειδική δυσκολία στην οργάνωση – επεξεργασία και παραγωγή του προφορικού λόγου),
• Μεικτές Μαθησιακές Δυσκολίες.

Πρόληψη και έγκυρη Διάγνωση – Προσχολική Ηλικία:

• ελέγχουμε τις ικανότητες αυτοεξυπηρέτησης του παιδιού, δίνοντας προσοχή τόσο στο που το ίδιο δυσκολεύεται, όσο και στο που ανταπεξέρχεται,
• εστιάζουμε στην ψυχοκινητική, γλωσσική και γνωστική (οπτική και ακουστική) ανάπτυξή του, που αποτελούν σημαντικούς τομείς για την μετέπειτα εξέλιξή του,
• παρατηρούμε τις κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού (π.χ. σχολείο, παρέα, βόλτα), την συμπεριφορά του γενικότερα, αλλά και ειδικότερα στο παιχνίδι (στο πώς παίζει μόνο του, αλλά και στο πώς παίζει με τους φίλους του).

Πρόληψη και έγκυρη Διάγνωση – Σχολική Ηλικία:

• επίσκεψη σε ειδικό θεραπευτή σε περίπτωση που διακρίνουμε κάποια δυσκολία από την πλευρά του παιδιού, ακόμη και αν αυτή θα είναι στο επίπεδο της πρόληψης,
• κατανόηση κατάστασης, κυρίως από την πλευρά που το βιώνει το παιδί και πως το ίδιο αντιμετωπίζει τις δυσκολίες του και όχι μέσα από την οπτική γωνία των γονέων που συνήθως αρνούνται την ύπαρξη μιας συγκεκριμένης κατάστασης ή πιέζουν το παιδί να ανταπεξέλθει με τον όποιο τρόπο στα όσα του ζητούνται,
• προσπάθεια για συνεχή κοινωνικοποίηση του ατόμου, μέσω π.χ. εξωσχολικών δραστηριοτήτων που θα το βοηθήσουν να αποβάλει ενδεχόμενα αρνητικά συναισθήματα που του δημιουργεί αυτή η κατάσταση και θα του δώσει τη δυνατότητα να κατακτήσει νέες δεξιότητες ή να καλλιεργήσει τις ήδη υπάρχοντες,
• παροχή βοήθειας στη μελέτη στο σπίτι με σκοπό να διδαχθεί το παιδί πως θα πρέπει να μελετά μόνο του και με στόχο να κατακτήσει την αυτονομία,

Παρέμβαση (εκτός από αυτή που θα ορίσει ο θεραπευτής):

• είναι απαραίτητη η έμφαση στις δυνατότητες του παιδιού για την τόνωση της αυτοεκτίμησής του, για να μπορέσει να κατακτήσει ικανότητες αυτοέλεγχου και αυτοδιόρθωσης,
• εξατομικευμένη παρέμβαση, απόλυτα συνυφασμένη με τις ανάγκες του συγκεκριμένου παιδιού,
• συνεχής ανάδειξη τόσο των δυνατοτήτων του παιδιού, όσο και των αδυναμιών του, με στόχο να καταπολεμήσει τις αδυναμίες και να ενισχύσει τις δυνατότητές του,
• έμφαση στην μάθηση μέσω της πρακτικής άσκησης (βιωματική μάθηση),
• συστηματική επιβράβευση του παιδιού – απαραίτητη η τόνωση της αυτοεκτίμησής του,
• εφαρμογή στρατηγικών στην διαδικασία εκπαίδευσης – μάθησης του παιδιού (μελέτη – μάθηση – μνήμη),
• εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων – τεχνικών που θα έχουν ενεργοποιούν την διαδικασία μάθησης στο παιδί, και θα λειτουργούν σε αυτό. Δεν αρκεί να εφαρμόζουμε μία συγκεκριμένη μέθοδο, αλλά μεθόδους που θα βοηθούν στη δική του ενεργητική μάθηση, ακολουθώντας πάντα τους ρυθμούς κατανόησης και μάθησης του παιδιού,
• πολλαπλές αξιολογήσεις, για να μπορέσει το παιδί να κατανοήσει τις αδυναμίες του και να το βοηθήσουμε να τις αντιμετωπίσει, να τις εξαλείψει και καταστήσει δεξιότητες που θα το βοηθήσουν στη μετέπειτα κοινωνική του ζωή,
• συνεργασία ειδικών – γονέων – εκπαιδευτικών.

Ελένη Α. Αλεξανδρίδου

Φιλόλογος

Πτυχιούχος Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας  Ιωαννίνων

Ειδίκευση στον Τομέα της Παιδαγωγικής Επιστήμης

Κάτοχος Πιστοποίησης Επάρκειας Γνώσης της Γραφής Braille

Κάτοχος βεβαίωσης 1^ου Επιπέδου Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας

www.filologosonline.gr

e-mail: filologosonline.gr@gmail.com